بررسی جایگاه و صلاحیت‌های دیوان عدالت اداری؛ صلاحیت‌های شعب دیوان عدالت اداری

رسیدگی به شکایات از تصمیمات و اقدامات دولت، آراء مراجع اداری و دعاوی استخدامی از صلاحیت‌هایی است که مطابق ماده 10 قانون دیوان برعهده شعب دیوان عدالت اداری گذاشته شده است. خواهان در شعب دیوان صرفا اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی و خوانده نیز با همه مناقشه‌هایی که راجع به آن وجود دارد اشخاص حقوق عمومی هستند. مهمترین لازمه طرح شکایت در شعب دیوان، ذینفع بودن اشخاص است. مطابق با رویه عملی دیوان عدالت اداری نفع باید مستقیم و شخصی باشد، به عبارتی در مواردی که ارتباط مستقیم بین تصمیم دولت و متضرر شدن اشخاص وجود ندارد نمی‌توان به شعب دیوان شکایت کرد. به نظر می‌رسد این نوع تفسیر از ذینفعی، موجب کاهش صلاحیت‌های دیوان در احقاق حقوق مردم خواهد شد. البته بسیاری از نظام‌های حقوقی مطرح نیز نفع مستقیم و شخصی را پذیرفته‌اند. ملاکی که در این پژوهش به عنوان جایگزین پیشنهاد شده است نفع احتمالی و عقلایی است که اولا نفع غیر مستقیم را هم شامل شده و همچنین با قید عقلاییِ بودن نفع، از طرح شکایات واهی جلوگیری خواهد کرد. 

کلیدواژه‌ها:  دیوان عدالت اداری، تصمیمات دولتی، ذینفع، مراجع اداری، حقوق استخدامی