برگزاری کارگاه مهارتافزایی رقابت شبیهسازی شورای نگهبان در دانشگاه چمران
به گزارش مرکز رسانه پژوهشکده شورای نگهبان به نقل از روابط عمومی دفتر نظارت و بازرسی انتخابات استان خوزستان، کارگاه مهارتافزایی چهارمین دوره رقابت علمی شبیهسازی شورای نگهبان با محوریت «نظارت بر مصوبات»، دوشنبه ۱۷ آذرماه در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد. این کارگاه با حضور آیت الله کعبی، عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری، دکتر علی فتاحی زفرقندی، قائممقام پژوهشکده شورای نگهبان، ابوالحسن معماری، سرپرست دفتر نظارت و بازرسی انتخابات استان خوزستان و گروهی از اساتید و دانشجویان رشته حقوق دانشگاههای خوزستان، در فضایی علمی و تخصصی برگزار گردید.
در ابتدای کارگاه ابوالحسن معماری، سرپرست دفتر نظارت و بازرسی انتخابات استان خوزستان، ضمن خیرمقدم به مهمانان، دانشجویان و اساتید حاضر در جلسه، از توجه و اهتمام آنان به آشنایی با جایگاه شورای نگهبان و قانون اساسی تقدیر و تشکر کرد. معماری تأکید نمود که چنین برنامههایی گامی مؤثر در جهت افزایش آگاهیهای حقوقی نخبگان جامعه است.
دکتر علی فتاحی زفرقندی، مدرس کارگاه شبیه سازی شورای نگهبان با تأکید بر محور اصلی این رقابت علمی، اظهار داشت: «هدف اصلی این رقابت، آشنایی دانشجویان با فرآیند نظارت بر مصوبات مجلس شورای اسلامی توسط شورای نگهبان است. این رقابت صرفاً در حوزه قانون اساسی است، یعنی بررسی مغایرتهایی که ممکن است یک مصوبه مجلس با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.»
قائممقام پژوهشکده شورای نگهبان توضیح داد: «شورای نگهبان دارای وظایف مختلفی است، اما انطباق مصوبات مجلس شورای اسلامی با قانون اساسی، یکی از اصلیترین وظایف این نهاد محسوب میشود که در این رقابت شبیهسازی خواهد شد.»
دکتر فتاحی زفرقندی با بیان ساختار شورای نگهبان، گفت: «قانونگذاری در ایران توسط مجلس شورای اسلامی انجام میشود، اما مصوبات برای بررسی و تطبیق با شرع و قانون اساسی به شورای نگهبان ارسال میشود. اعضای این شورا متشکل از دو دسته هستند؛ بخش نخست، اسلامشناسان یا فقها هستند که توسط رهبری انتخاب میشوند و وظیفه بررسی مصوبات را از منظر شرعی بر عهده دارند. دسته دوم، حقوقدانان هستند که توسط رئیس قوه قضائیه معرفی و سپس توسط مجلس شورای اسلامی انتخاب میشوند و وظیفه بررسی انطباق مصوبات با قانون اساسی را بر عهده دارند.»
وی افزود: «در ایران هیچ قانون و مقررهای نباید خلاف احکام شرع و موازین قانون اساسی باشد. این ویژگی خاص نظام جمهوری اسلامی ایران است.»
قائممقام پژوهشکده شورای نگهبان در بخشی از سخنانشان به تشریح وظایف اصلی شورای نگهبان پرداخت و تأکید کرد: «شورای نگهبان دارای وظایف مختلفی است عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با احکام شرع و قانون اساسی، تفسیر قانون اساسی و نظارت بر انتخابات به عنوان اصلیترین وظایف این نهاد در قانون اساسی در نظر گرفته شده است، عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی با قانون اساسی، یکی از مهمترین وظایف این نهاد محسوب میشود که در این رقابت شبیهسازی خواهد شد.»
دکتر فتاحی زفرقندی با اشاره به اصول قانون اساسی در زمینه حقوق شهروندان، بیان کرد: «در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تضمین شده که همه افراد حتی عالیترین مقامات کشور در برابر قانون یکسان هستند.»
وی در ادامه به شرح ساختار سیاسی نظام جمهوری اسلامی ایران پرداخت و گفت: «در قانون اساسی سه قوه مجریه، مقننه و قضائیه به رسمیت شناخته شدهاند. در کنار این سه قوه، قوه تنظیمگری وجود دارد که «رهبر» یا «ولیفقیه» نامیده میشود و بر سه قوه نظارت دارد.»
دکتر فتاحی زفرقندی در ادامه خاطرنشان کرد: «یکی از وجوه قابل افتخار در قانون اساسی، در نظر گرفتن نهادی برای رسیدگی به شکایات مردم از حکومت است که این نهاد دیوان عدالت اداری نام دارد. این دیوان به عنوان یکی از مؤسسات مهم حقوقی در نظام جمهوری اسلامی ایران، نقش مؤثری در پاسخگویی دولت به شکایات شهروندان ایفا میکند.»
دکتر فتاحی زفرقندی در تشریح نحوه برگزاری رقابت، بیان کرد: «در این رقابت، دانشجویان به صورت گروههای ۴ الی ۶ نفره در جایگاه اعضای شورای نگهبان قرار میگیرند. پس از کارگاههای مهارتافزایی، آزمون قانون اساسی به صورت مجازی برگزار میشود که بخشی از نمره هر گروه را شامل میشود.»
وی توضیح داد: «در مرحله عملی رقابت، هر گروه در یک جلسه شورای نگهبان فرضی شرکت میکند و مصوبهای فرضی که دارای ایرادات پرتکرار است را دریافت میکند. گروهها در حدود ۳۰ دقیقه فرصت دارند تا این مصوبه را از حیث انطباق یا مغایرت با قانون اساسی بررسی کنند. داورها در هنگام رقابت حضور دارند و مجموع کارهای محتوایی و شکلی گروهها را ارزیابی میکنند.»
قائممقام پژوهشکده شورای نگهبان درباره مراحل رقابت افزود: «این رقابت در دو مرحله برگزار میشود؛ مرحله اول به صورت منطقهای در پنج استان کشور (تهران، خراسان رضوی، کرمان، خوزستان و آذربایجان شرقی) و مرحله دوم به صورت ملی در تهران. گروههای برتر در مراحل منطقهای و ملی، علاوه بر دریافت جوایز نقدی و نفیس، فرصت همکاری با پژوهشکده شورای نگهبان را خواهند داشت.»
کارگاه مهارت افزایی در دانشگاه شهید چمران اهواز با حضور دانشجویان رشته حقوق و علوم انسانی دانشگاههای خوزستان برگزار شد. شرکتکنندگان با توجه به محتوای تخصصی کارگاه، در بخش پرسش و پاسخ، سؤالات خود را در زمینه نظارت بر مصوبات و آشنایی با فرآیند کاری شورای نگهبان مطرح کردند.
دکتر فتاحی زفرقندی در پایان سخنانش تأکید کرد: «این رقابت فرصتی استثنایی برای آشنایی عملی و تئوری دانشجویان با کارویژه نهاد شورای نگهبان در ساختار قانونگذاری کشور است. ما سعی میکنیم دانشجویان را به حداقل تواناییهای لازم برای قرار گرفتن در جایگاه عضو شورای نگهبان برسانیم.»
کارگاه علمی شبیه سازی شورای نگهبان در میان برنامه مهمان ویژهای نیز داشت؛ آیتالله کعبی، عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری و نماینده مردم استان خوزستان در مجلس خبرگان رهبری، به عنوان میهمان ویژه در این کارگاه حاضر شد و به مدت یک ساعت به سخنرانی با موضوع «قانون اساسی و کارکرد شورای نگهبان» پرداخت.
آیتالله کعبی در سخنان خود به تبیین جایگاه شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در حفظ و صیانت از نظام جمهوری اسلامی از طریق نظارت بر مصوبات مجلس پرداخت و قانون اساسی جمهوری اسلامی به مثابه یک سند راهبردی و قابل عرضه در نظام بین الملل دانست.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: قانون اساسی محصول فقه اهلبیت (ع) است. این فقه از آغاز عصر غیبت تاکنون تنها در دوره جمهوری اسلامی ساز و کار حقوقی پیدا کرده و در قالب یک سند معتبر حقوقی تدوین شده است.
وی با تاکید مجدد بر اینکه قانون اساسی بر مدار شریعت تدوین شده است، گفت: در کنار قوههای موسس اعطائی، قراردادی و مردمسالار، قوه موسس مبتنی بر شریعت اسلامی به معنای قوه موسس نظام مردمسالار اسلامی پدید آمده است.
نماینده مردم استان خوزستان در مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: این قوه هم به اقامه دین در دوران معاصر و هم به رای، جایگاه، مشارکت و حضور مردم که در انتخابات تجلی پیدا میکند، توجه کرده است.
