جایگاه نظارت بر بودجه در آموزههای اسلامی
به گزارش مرکز رسانه پژوهشکده شورای نگهبان، در ادامه برگزاری سلسله جلسات شرح فقهی اصول قانون اساسی، جلسه شرح فقهی اصول 54 قانون اساسی روز چهارشنبه 12 اردیبهشت ۱۴۰۳ با حضور آیتالله کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری و جمعی از پژوهشگران در پژوهشکده شورای نگهبان برگزار شد و این اصل از نظر مبانی اسلامی بررسی شد.
در ابتدای جلسه، آیتالله کعبی اصل محاسبه را یک امر عقلایی و روش معمول عرفی در همه نظامات زندگی دانست و افزود: دولتهای معاصر، همه بدون استثنا با هر مدل حکومتی، سازوکاری برای حسابرسی دارند و در تاریخ اسلام نیز در همه دولتهای حاکم، امر حسابرسی در اشکال مختلف وجود داشته است.
این عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه این نشست، افزایش انضباط مالی، پیشگیری از سوءاستفاده از قدرت، ارتقای کارآمدی، ایجاد سازوکاری برای ارزیابی عملکرد و ارتقای رویههای مدیریت مالی نظام حکمرانی را از فواید وجود حسابرسی برشمرد و گفت: معارف اسلامی، هم در زندگی شخصی و هم در زندگی اجتماعی بر ضرورت محاسبه تاکید دارند و محاسبه، زمینهساز شناخت آسیبها و نقاط ضعف دانسته شده است.
آیتالله کعبی با تاکید بر اینکه محاسبه از غفلت جلوگیری میکند، سطح مراقبت را بالا میبرد و بر کارآمدی میافزاید، گفت: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای به اجرایی کردن محاسبه در امور حکومتی، ساختاری به نام دیوان محاسبات را پیشبینی کرده است.
عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه با اشاره به اصول و قواعد بنیادین حسابداری، حسابداریهای دولتی را دارای سه سطح راهبردی، برنامهای و عملیاتی دانست و سپس با اشاره به آیات و روایاتی که بر محاسبه نفس تاکید میکنند گفت: محاسبه نفسی که در منابع دینی ما بر آن تاکید شده است، در محاسبات حکومتی باید با شدت عمل بیشتری مورد توجه قرار گیرد، زیرا در آنجا موضوع بیتالمال و حقالناس و حق عمومی مطرح است.
در ادامه این نشست، تعدادی از پژوهشگران سوالاتی را درباره ابعاد مختلف موضوعات مرتبط با دیوان محاسبات از نظر فقهی مطرح کردند که آیتالله کعبی به آنها پاسخ داد.