امکان‌سنجی الزام مجلس شورای اسلامی به بررسی و تصویب انحلالی طرح‌ها و لوایح از سوی شورای نگهبان
پژوهشکده شورای نگهبان به‌عنوان بازوی پژوهشی این شورا، با هدف تحلیل ابعاد مختلف نظرات شاخص شورای نگهبان و نیز کشف ظرفیت‌های این شورا در تحول و تکامل نظام حقوقی و آسیب‌شناسی مسائل مهم و تأثیرگذار آن از خلال بازخوانی این نظرات و با بهره‌گیری از تجارب بررسی و نقد نظرات نهادهای دادرس اساسی در سایر کشورها، طرح پژوهشی «بازخوانی تحلیلی نظرات شاخص شورای نگهبان» را در قالب سلسله نشست‌هایی طراحی کرد که دستاوردهای آن هم‌اکنون پیش روی اندیشمندان و پژوهشگران قرار دارد. منظور از «نظرات شاخص» در این طرح، آن دسته از نظراتی است که بر نظام حقوقی تأثیری ویژه داشته‌اند؛ یا تحولی بنیادین در نظام حقوقی را رقم زده‌اند، یا شکل‌گیری رویه‌ای نوین را سبب شده‌اند و یا رویکردی خلاف رویکردهای مشهور را در پیش گرفته‌اند.
سیزدهمین گزارش از سلسله جلسات بررسی نظرات شاخص شورای نگهبان به جلسه برگزارشده درباره نظر شماره ۷۹۰/۱۰۲/۹۴ مورخ ۲۳/۰۲/۱۳۹۴ شورای نگهبان ناظر به طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مصوب ۱۸/۰۷/۱۳۷۸ اختصاص یافته است. «امکان‌سنجی الزام مجلس شورای اسلامی به بررسی و تصویب انحلالی طرح‌ها و لوایح از سوی شورای نگهبان» عنوانی است که در این جلسه مطرح شده و حاضران درباره نظر یادشده بحث کرده‌اند. در این نظر، دغدغه شورای نگهبان، ارتقای کیفیت قانون‌گذاری دانسته شده و از این رو، به نظر می‌رسد رأی‌گیری انحلالی و نه مجموعی نسبت به تک تک مواد و اجرای طرح‌ها و لوایح، دقت نظر نمایندگان را بالا برده و به افزایش کیفیت قوانین منتهی خواهد شد. این موضوع از ابعاد مختلف واکاوی شده و نتیجه مباحث در گزارش پیش رو منعکس شده است.
بر این اساس مباحث و مطالب مندرج در این گزارش، در ذیل سه عنوان تنظیم شده است. در ابتدا، دو دیدگاه مخالف و موافق با بررسی و تصویب مصوبات از سوی مجلس شورای اسلامی به صورت انحلالی یا مجموعی مطرح شده است. سپس کیفیت مشارکت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در قانون‌گذاری تبیین شده است و در انتها صلاحیت شورای نگهیان در خصوص الزام مجلس شورای اسلامی به بررسی و تصویب مصوبات به صورت انحلالی یا مجموعی نقد و بررسی شده است.
در پایان ذکر این نکته لازم است که این گزارش، حاصل جمع‌بندی نظرات اعضای حاضر در جلسه است و بیانگر نظر پژوهشکده شورای نگهبان نیست و پژوهشکده شورای نگهبان با انتشار این گزارش‌ها، تجربه این طرح پژوهشی مبتکرانه را با صاحب‌نظران عرصه حقوق عمومی به اشتراک می‌گذارد و از آنها دعوت می‌کند با بیان نواقص موجود، به ارتقای کیفی این طرح کمک کنند.
امکان‌سنجی الزام مجلس شورای اسلامی به بررسی و تصویب انحلالی طرح‌ها و لوایح از سوی شورای نگهبان