جلسه شرح فقهی اصل ۵۱ قانون اساسی در پژوهشکده شورای نگهبان برگزار شد
به گزارش مرکز رسانه پژوهشکده شورای نگهبان، در ادامه برگزاری سلسله جلسات شرح فقهی اصول قانون اساسی، دومین جلسه شرح فقهی اصل ۵۱ قانون اساسی روز شنبه ۱۸ شهریورماه ۱۴۰۲ با حضور آیت‌الله عباس کعبی، عضو هیئت رییسه مجلس خبرگان رهبری و عضو پیشین حقوقدان شورای نگهبان و جمعی از پژوهشگران در پژوهشکده شورای نگهبان برگزارشد و این اصل از نظر مبانی اسلامی بررسی شد.
آیت‌الله کعبی با بیان اینکه در راس منابع مالی همه دولت‌ها در جهان از دیرباز تاکنون، منبع مالیاتی بوده است افزود: مالیات برای اداره دولت‌ها یک استثناء نیست بلکه یک اصل و قاعده است.
ایشان در این جلسه به ضرورت بازطراحی نظام مالیات‌های شرعی در نظام جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان اصلی‌ترین منبع تامین مالی حکومت اسلامی اشاره داشتند و نحوه عبارت‌پردازی اصل ۵۰ قانون اساسی را دلیلی بر استثنا بودن دریافت مالیات عرفی در صورت تکافوی مالیات‌های شرعی دانستند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه با بیان اینکه مالیات یکسری سیاست‌ها و اصول شرعیه دارد گفت: نخستین اصل در این زمینه عدالت مالیاتی است، یعنی مالیات نباید سلیقه‌ای گرفته شود بلکه باید متناسب با کسب و کار و ثروت و بر اساس قانون اخذ شود، به‌ویژه کسب و کار خصوصی.
این مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه مالیات‌دهنده باید متناسب با میزان مالیاتی که می‌دهد از خدمات بهره‌مند شود افزود: شفافیت اصل دیگر در مالیات است، یعنی مالیات پنهانی وجود ندارد و مالیات باید مستدل و مستند باشد، به عبارتی مالیات باید از لحاظ میزان پرداخت و نحوه پرداخت مشخص باشد.
«الزام‌آوری» اصل دیگری بود که آیت‌الله کعبی آن را جزو اصول مالیاتی دانست و گفت: پرداخت مالیات مستحب موکد نیست بلکه واجب است و کسی که مالیات نمی‌دهد باید تعزیر شود.
به گفته آیت‌الله کعبی «تاثیرگذاری اجتماعی و کارکردی» اصل دیگر مالیاتی است که باید به‌طور دقیق اعلام شود که مالیات خرج چه کارهایی شده است، به طور مثال اعلام شود که مالیات خرج ساخت بیمارستان، مدرسه، واکسیناسیون، بهداشت عمومی و... شده است.
عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه به تبیین تفاوت‌های معافیت، بخشودگی و تخفیف مالیاتی پرداخت و افزود هرکدام از این موارد باید بر اساس قوانین اعمال شود.
در ادامه این نشست، تعدادی از پژوهشگران سوالاتی را درباره مالیات از نظر فقهی مطرح کردند که آیت‌الله کعبی به آنها پاسخ داد.