شرح قانون؛ حدفاصل تقنین و تفسیر قانون
پژوهشکده شورای نگهبان به عنوان بازوی پژوهشی این شورا، با هدف تحلیل ابعاد مختلف نظرات شاخص شورای نگهبان و نیز کشف ظرفیت‌های این شورا در تحول و تکامل نظام حقوقی و آسیب‌شناسی مسائل مهم و تأثیرگذار آن از خلال بازخوانی این نظرات و با بهره‌گیری از تجارب بررسی و نقد نظرات نهادهای دادرس اساسی در سایر کشورها، طرح پژوهشی «بازخوانی تحلیلی نظرات شاخص شورای نگهبان» را در قالب سلسله نشست‌هایی طراحی کرد که دستاوردهای آن هم‌اکنون پیش روی اندیشمندان و پژوهشگران قرار دارد. منظور از «نظرات شاخص» در این طرح، آن دسته از نظراتی است که بر نظام حقوقی تأثیری ویژه داشته‌اند؛ یا تحولی بنیادین در نظام حقوقی را رقم زده‌اند، یا شکل‌گیری رویه‌ای نوین را سبب شده‌اند و یا رویکردی خلاف رویکردهای مشهور را در پیش گرفته‌اند.
اولین جلسه از سلسله جلسات طرح پژوهشی «بازخوانی تحلیلی نظرات شاخص شورای نگهبان» به بررسی نظر شماره ۴۷۴۳مورخ ۱۳۶۱/۴/۳شورای نگهبان درباره طرح «توزیع عادلانه آب» مصوب ۱۷/۳/۱۳۶۱ مجلس شورای اسلامی که از جهات مختلف می‌تواند نظر شاخص نامیده شود اختصاص یافت. شورای نگهبان در این نظر خود، به صورت تفصیلی به بیان ادله مغایرت مصوبه با قانون اساسی پرداخته است و از این رهگذر، اظهارنظر قاطع نسبت به چنين مصوبهاي را مستلزم تبیین و تشریح مفاهیم و اصطلاحات مندرج در مصوبه دانسته است.
پرسشهایی مانند اینکه «امور تقنینی به چه اموری اطلاق می‌شود؟»؛ «شرح قانون کدام مرتبه از سطوح قاعده‌گذاری را تشکیل می‌دهد؟»؛«نسبت میان شرح قانون و تفسیر قانون چیست؟» و« شرح قانون چه ظرفیتی را برای ارتقای کیفیت نظارت شورای نگهبان فراهم می‌سازد؟ «از جمله مباحثی است که در این گزارش مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در پایان ذکر این نکته لازم است که این گزارش، حاصل جمع‌بندی نظرات اعضای حاضر در جلسه است و بیانگر نظر پژوهشکده شورای نگهبان نیست و پژوهشکده شورای نگهبان با انتشار این گزارش‌ها، تجربه این طرح پژوهشی مبتکرانه را با صاحب‌نظران عرصه حقوق عمومی به اشتراک می گذارد و از آنها دعوت می‌کند با بیان نواقص موجود، به ارتقای کیفی این طرح کمک کنند.