آشنایی با جایگاه و صلاحیت‌های شورای نگهبان؛ جایگاه شورای نگهبان در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران

شورای نگهبان یکی از نهادها و ساختارهای اساسی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران است که قانون گذار اساسی وظایف نظارت بر مصوبات مجلس از حیث عدم مغایرت با موازین شرع و قانون اساسی، تفسیر قانون اساسی و نظارت بر انتخابات و همه پرسی را در صلاحیت این نهاد قرار داده است. با توجه به وظایف و صلاحیت‏های مزبور، نظرات مختلفی در خصوص جایگاه آن در ساختار حقوقی نظام جمهوری اسلامی ایران مطرح شده است. برخی حقوق‏ دانان با توجه به فلسفه ایجاد شورای نگهبان و اهمیت خطیر نظارت بر مصوبات مجلس، شورای نگهبان را رکنی از ارکان قوه مقننه محسوب نموده‏ اند. در نقطه مقابل، برخی حقوق دانان دیگر با توجه به صلاحیت‏های سه گانه شورای نگهبان، این نهاد را مستقل از قوه مقننه دانسته‏ و معتقدند که شورای نگهبان به عنوان یک نهاد مستقل و خارج از قوای سه گانه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. در بررسی و تحلیل نظرات ارائه شده باید بیان نمود که با توجه به اصول قانون اساسی و از جمله اصل پنجاه و هشتم، همچنین صلاحیت خطیر نظارت بر انتخابات و تفسیر قانون اساسی توسط شورای نگهبان و سایر دلایل، شورای نگهبان منحصر در قوه مقننه نیست و باید آن را به عنوان یک نهاد مستقل و خارج از قوه مقننه دانست.

واژگان کلیدی: شورای نگهبان، قوه مقننه، نهاد فراقوه ای، ارکان قوه مقننه.