آشنایی با مفاهیم حقوق عمومی؛ بررسی مفهوم «شریعت»

 شریعت واژه‏‌ای برای اشاره به دین و آئین با تأکید بیشتر بر جنبه های فقهی و حقوقی آن است. شریعت، اصلی ترین پایه و زیربنای طیف گسترده ای از قوانین جوامعی است که یا به صورت دینی اداره می شوند و یا دین نقش تعیین کننده ای در آن‏ها دارد. در ایران پس از اسلام، معمولاً احکام مستند به این شریعت، پایۀ قضاوت‏ها بوده و قضات، از عالمان دینی انتخاب می شدند. در دورۀ معاصر و با پدید آمدن جنبه های مختلف فرهنگی و اجتماعی مدرنیسم، قانون نویسی سبک و سیاقی سکولار ـ به معنای پای بند نبودن به هیچ گونه پیش فرض دینی ـ یافت. اما در ایران به دلیل نفوذ گستردۀ دین در ساختارهای اجتماع، همیشه شریعت مبنای اصلی تقنین و اجرای آن بوده است؛ این مسأله پس از انقلاب اسلامی در سال 1357 با تأکید بیشتری پیگیری شد. این مهم را در احکام شرعی بسیاری می توان پی جویی نمود که به صورت قانون تدوین یافتند. همچنین ابتنای فرهنگ، سیاست و اقتصاد بر اساس آموزه ها و اصول کلی اسلام و نیز لزوم موافقت تمامی قوانین با موازین این دین از جمله بارزترین نمودهای اهمیت شریعت در سیاست‏گذاری‏های ادارۀ کشور و تقنین قوانین است.

واژگان کلیدی: شریعت، دین و آئین، فقه، احکام دینی، حکومت دینی، حقوق عمومی.