تحلیل و بررسی جایگاه و صلاحیت های شورای نگهبان؛ ۵. قلمرو نظارت شورای نگهبان بر مصوبات مجلس شورای اسلامی

بر اساس اصل نود و چهارم قانون اساسی «کلیه مصوبات» مجلس شورای اسلامی باید جهت نظارت از حیث عدم مغایرت با شرع و قانون اساسی به شورای نگهبان ارسال گردد. شورای نگهبان ظرف ده روز مصوبه مورد نظر را مورد بررسی قرار می­دهد و در صورت تأیید شورای نگهبان، مصوبه مزبور در لباس قانون در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران مستقر می­گردد. با نگاهی به صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی و مفهوم واژه «مصوبه»، پیش نویس اصل نود و چهارم و سایر اصول قانون اساسی در می­یابیم که مقصود از «مصوبه» مقرر در اصل نود و چهارم قانون اساسی صرفاً أعمال تقنینی مجلس شورای اسلامی است و تصمیمات مجلس (امور غیرتقنینی) از شمول نظارت موجود در اصل مزبور خارج است. رویه شورای نگهبان نیز از بدو تأسیس تاکنون بر تفکیک دو امر «تصمیم» و «مصوبه» مجلس شورای اسلامی بوده است. در واقع شورای نگهبان بر اساس اصول قانون اساسی خود را فاقد صلاحیت در نظارت بر امور غیرتقنینی یا تصمیمات مجلس شورای اسلامی دانسته و هیچ­گاه در خصوص این قبیل موضوعات اظهارنظری ننموده است. البته می‌توان تسامحاً و تلویحاً و به موجب سوگند نمایندگان مجلس مقرر در اصل شست و هفتم قانون اساسی و قضاوت افکار عمومی خود نمایندگان مجلس شورای اسلامی را یک ناظر درونی بر تصمیمات مجلس قلمداد نمود.

 واژگان کلیدی: مصوبات مجلس شورای اسلامی، تصمیمات مجلس شورای اسلامی، نظارت بر مصوبات، نظارت بر تصمیمات، اصل 94 قانون اساسی، امور تقنینی، امور موضوعی.