آشنایی با پرونده های حقوق عمومی ، تأمین اجتماعی؛ سازمان یا صندوق

چکیده:
تأمین اجتماعی یکی از کاربردی ترین نهادهای حقوقی امروزی است که ساختار آن در کشورهای مختلف متفاوت است. کارویژه های نهاد تأمین اجتماعی اهمیت آن را دوچندان می نماید. بیش از چهار دهه از ایجاد نهاد تأمین اجتماعی در ایران می‌گذرد. از زمان ایجاد نهاد تأمین اجتماعی در ایران شیوه و ساختار اداره این نهاد حساس مورد مناقشه و بحث بوده است. در مقطعی، این نهاد در قالب «صندوق» اداره شده و سپس به «سازمان» بدل گردیده و پس از مدتی مجدداً به شکل «صندوق» بازگشته است.
از آن جا که صندوق ها نوعاً کارکردی پولی و مالی و در معنای دقیق کلمه «اقتصادی» دارند و سازمانها نیز غالباً کارکردی اجرایی و بعضاً حاکمیتی دارند، لازم است معین گردد مقوله تأمین اجتماعی ذیل چه ساختاری باید اداره و سازماندهی گردد. با توجه به اینکه تأمین اجتماعی یک عمل حاکمیتی محسوب می گردد و اعمال حاکمیتی نباید با هدف و رویکرد پولی- مالی (اقتصادی) مدیریت شوند، به نظر می رسد ترجیح آن است که این نهاد به صورت یکپارچه و در قالب سازمان اداره گردد. همچنین اگر تأمین اجتماعی را در قالب سازمان اداره نمائیم اصل مسئولیت سیاسی و سلسله مراتبی وزیر در برابر عملکرد این نهاد در برابر مراجع ذیربط جلوه ای پررنگ تر می یابد.

واژگان کلیدی: تأمین اجتماعی، سازمان، صندوق، امور پولی و مالی، اساسنامه

متن گزارش پژوهشی تأمین اجتماعی؛ سازمان یا صندوق