شرح مبسوط قانون اساسی؛ شرح اصل پانزدهم قانون اساسی

توجه به شاخص‏های شکلی فرهنگ جامعه، از جمله موضوعات مورد توجه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. از جمله این مشخصات، توجه به زبان و خط مشترک و رسمی مردم ایران است. قرار گرفتن زبان و خط فارسی به عنوان زبان و خط رسمی مردم ایران آثار متعددی چون لزوم نگاشتن اسناد، متون و مکاتبات رسمی به این خط و زبان، تکلیف به آموزش زبان و خط فارسی، توانایی مسئولین در استفاده از این خط و زبان را در پی دارد. در این مقاله با شیوه‏ای تحلیلی-توصیفی، ضمن پرداختن به مفاد اصل، ابهاماتی چون آثار رسمیت زبان فارسی، شمول یا عدم شمول عبارت «زبان‏های محلی و قومی» به زبان ادیان و پیروان مذاهب، تکلیف یا عدم تکلیف دولت در آموزش زبان‏های محلی مورد بررسی قرار می‏گیرد.
 به یقین رسمیت زبان و خط فارسی به معنی ممنوعیت اقوام و گروه‏های زبانی در استفاده از زبان خاص خودشان نیست. بلکه به صراحت ذیل اصل ۱۵ این اقوام در استفاده از زبان خود در رسانه‏های گروهی و تدریس ادبیات خود در مدارس در کنار زبان فارسی آزاد هستند. البته این آزادی از نوع آزادی مثبت و موجب تکلیف دولت در فراهم کردن امکانات آموزشی برای این اقوام نبوده و فقط دولت را ملزم به عدم ایجاد ممنوعیت در مسیر استفاده از این آزادی‏ها کرده است.

واژگان کلیدی: زبان رسمی، خط رسمی، زبان محلی، زبان قومی، مکاتبات رسمی، اسناد رسمی.