آشنایی با مفاهیم حقوق عمومی؛ بررسی مفهوم «حزب»

چکیده:
شناخت احزاب سیاسی به عنوان پدیده‌ای که به مثابه چرخ دنده‌های مردم‌سالاری به حساب می‌آیند و تحقق کارکردهای مثبت و منفی آن آثار فراوانی بر نظام سیاسی دارد؛ لازم و ضروری به نظر می‌رسد. حزب مجموعه متشکلی از اعضای جامعه می‌باشد که بر مبنای اساسنامه و مرامنامه‌ای کلان نگر به دور یکدیگر جمع می‌شوند و به دنبال دستیابی به قدرت سیاسی و یا حفظ قدرت مذکور از طریق جلب مشارکت عمومی هستند. احزاب سیاسی پدیده‌ای نوظهور در اندیشه سیاسی است که سابقه آن به سه سده گذشته باز می‌گردد. حزب از ابعاد گوناگون قابل تقسیم‌بندی به دسته‌های گوناگون است. علاوه بر قدرت‌طلبی به عنوان شاه بیت مبنای تشکیل احزاب در جوامع امروزی؛ می‌توان مبانی نظری مردم‌سالاری غربی مانند انسانگرایی، جدایی دین از سیاست، تکثرگرایی و... را نیز به عنوان مبنای کار تشکیلاتی تحت عنوان حزب بر شمرد. در میان اندیشمندان اسلامی نیز میان اصل مبنای احزاب سیاسی اختلاف نظر وجود دارد. برخی اصل تشکیل حزب را مغایر با مبانی دینی می‌دانند، برخی معتقدند حزب با همان مفهوم غربی در نظام اسلامی دارای جایگاه است اما به نظر می‌رسد تشکیل حزب به عنوان مسأله جدید و مستحدثه، قابل بررسی می‌باشد. هرچند در این صورت نیز حذف نقایص و معایب حزب ضروری است.